6 webcollege Kanker en de huid, radiotherapie
🇳🇱
In Dutch
In Dutch
Practice Known Questions
Stay up to date with your due questions
Complete 5 questions to enable practice
Exams
Exam: Test your skills
Test your skills in exam mode
Learn New Questions
Manual Mode [BETA]
The course owner has not enabled manual mode
Specific modes
Learn with flashcards
Listening & SpellingSpelling: Type what you hear
multiple choiceMultiple choice mode
SpeakingAnswer with voice
Speaking & ListeningPractice pronunciation
TypingTyping only mode
6 webcollege Kanker en de huid, radiotherapie - Leaderboard
6 webcollege Kanker en de huid, radiotherapie - Details
Levels:
Questions:
26 questions
🇳🇱 | 🇳🇱 |
Wat is extra-mammaire Morbus Paget? | - zeldzame vorm van Morbus Paget - lokalisatie: vooral anogenitaal gebied met name vulvair, soms oksels en liezen - komt vaker bij vrouwen dan bij mannen voor - klinisch beeld: erythemateuze plaque, soms erosie, nattend - klachten: jeuk, pijn, branderigheid - DD: psoriasis, eczeem - soms uiting dieper liggen carcinoom, bv. colorectaal carcinoom of blaas - langzaam progressief, biopt ter bevestiging |
Wat is Morbus Paget? | - in-situ of invasief carcinoom uitgaande van de melkkliergangen met doorgroei in de huid - klinisch beeld: erythemato-squameuze of erosief-crusteuze laesie van één tepel die ingetrokken is - biopt ter diagnose - DD: lijkt op eczeem en als het aan beide tepels voordoet is het ook vaak eczeem - jeuk komt ook vaker voor bij eczeem dan bij Morbus Paget |
Waardoor ontstaan metastasen naar de huid? | - vooral bij melanomen (m: 32%, vr 12%) - mammacarcinomen - endocriene klieren - slokdarm - blaas - plaveiselcelcarcinoom mondholte - longkanker - darm- en rectumkanker |
Wat zijn kenmerken van cutane metastasen? | - solitair of multiple - stevig vrij harde dermale nodi - neiging tot ulcereren als ze er wat langer zitten - kleur: rood, huidkleurig, blauwbruin - vaak in de buurt van de primaire tumor, bv. mammacarcinoom naar de voorste borstwand, kan echter ook meer afstand tussen zitten |
Wat zijn paraneoplastische verschijnselen? | - samengaan neoplasie (kanker) en paraneoplasie (bijbehorende huidafwijking)(kan er ook aan vooraf gaan) - parallel verloop beide - cutane afwijking verbeterd of verdwijnt na behandeling - bij een eventueel recidief vlamt de dermatose weer op - in het algemeen zeldzaam |
Welke cutane paraneoplasieën zijn er? | - acanthosis nigricans - erythema gyratum repens - hypertrichosis lanuginose acquisita - glucagonoma syndroom - leser-Trélat teken - xanthoma planum - etc. |
Wat is acanthosis nigricans? | - hypertrofische, gehyperpigmenteerde plaques in de plooien (vooral oksels en nek) waar ook fibroompjes kunnen voorkomen benigne vorm: - veel voorkomend (vooral jonge vrouwen) bij onder andere diabetes, obesitas, syndroom van Cushing - pathogenese: toename insuline geeft binding aan insulinereceptoren en insuline groeifactor receptor op keratinocyten en dermale fibroblasten, kan ook door mutatie gen FGFR3 maligne vorm: - zeldzaam, kanker van het maagdarmkanaal, bronchus, urine- of galwegen, schilklier |
Wat is erythema gyratum repens? | - 85% veroorzaakt door: meestal longkanker, darm, slokdarm, tractus urogenitalis, pancreas, en dergelijke - klinisch beeld: grillige banden en golven van erytheem met schilfering (woodgrain appearance) - migrerend, soms 1 cm per dag - meestal jeuk - zeer zeldzaam |
Wat is hypertrichosis lanuginose acquisita? | - terugkeer lanugo beharing op latere leeftijd - veroorzaakt door: kanker maag- darmkanaal, long, mamma, uterus, blaas, ovarium - vooral in het gelaat, breidt uit tot uiteindelijk het gehele lichaam, behalve de handpalmen en voetzolen bedekt is - snelle groei tot 2,5 cm per week |
Wat is necrolytisch migrerend erytheem? | - komt bij 70% voor met het glucagon syndroom: (glucagon producerende tumor pancreas meestal, soms door darmafwijking met malabsoptie) - meest voorkomende symptomen van te veel glucagon in het bloed zijn: gewichtsverlies, bloedarmoede, glucose-intolerantie/diabetes en necrolytisch migrerend erytheem - klinisch beeld: erytheem is migrerend, soms gegyreerd of annulair uitbreidend, met een centrale genezing en soms een bruine kleur achterlatend - voorkeurslokalisaties: distale extremiteiten, romp en periorale en perigenitale regio's - naast erythemateuze maculae komen papulae, schilfering, blaarvorming, erosies en crustae voor - kan jeukend of pijnlijk zijn, pijnlijk rode tong |
Wat is het teken van Leser-Trélat? | - plotseling optreden van multiple, ontstoken verruca seborrhoica - veroorzaakt door: carcinoom van de maag, colon, lymfoom, mammacarcinoom - bestaan omstreden (beide komen veel voor op oudere leeftijd) - bestaande wratten kunnen sneller groter worden en nieuwe bevinden zich vooral op de rug, minder vaak op de ledematen, het gelaat en de abdomen - bij 35% komt ook acanthosis nigricans voor |
Wat is xanthoma planum? | - gelige of oranje, licht verheven plaques vooral in de plooien, hals, gelaat, thorax en in de handpalmen - veel van deze patiënten ontwikkelen monoklonale gammopathie (expansie B-lymfocyten, meestal plasmacellen) - in bloed afwijkend eiwit - meestal geen klachten - 50% myeloom (ziekte van Kahler) of lyfmoom |
Wat is het syndroom van Bazex? | - acrokeratosis paraneoplastica - komt vooral bij mannen voor - klinisch beeld: eerst paarsig erytheem en schilfering op de handen, voeten, neus en oren, later wordt de eruptie meer hyperkeratotisch en ontwikkelt zicht tot keratodermie van de handpalmen en voetzolen - nagels worden dystrofisch en er ontstaan paronychiae, soms prominente roodheid en zwelling rond de nagel - het is een symmetrische aandoening - veroorzaakt door: kanker in het hoofd/hals gebied (larynx, keelholte, slokdarm, longen) - meest geassocieerd met plaveiselcelcarcinoom - kan erg lijken op psoriasis, alleen is het minder scherp omschreven en heeft het kleinere schilfers |
Wat is dermatomyositis? | - ontsteking met lymfocytaire infiltratie in de huid - 15% maligniteit ten grondslag - vaak in: ovarium, long, colon en rectum, pancreas, non-hodgkinlymfoom - teken van Gottron, erytheem, schilferend, Gottron papels, poikiloderma atrophicans vasculare (hyper/hypopigmentatie) |
Wat is gordelroos? | - Herpes Zoster - vooral bij ouderen met een verzwakte weerstand - waterpokken gehad kan resistentie geven - hierin kan incidenteel of regelmatig maligniteit voorkomen |
Wat is pyoderma gangrenosum? | - steriele, snel progressieve ulcera - typische blauwige ondermijnende rand - vooral bij inflammatoire darmziekten (Crohn, colitis ulcerosa), artritis, bloedziekten - maligniteit 10-20% |
Welke kankersyndromen zijn er? | - basaalcelnaevus syndroom - xeroderma pigmentosum - syndrom van Cowden - Birth-Hogg-Dubé syndroom - Muir-Torre syndroom - etc. |
Wat is het basaalcelnaevus syndroom? | - ook wel Gorlin-Goltz syndroom - kankersyndroom - multiple basaalcelcarcinomen vanaf jonge leeftijd - kaakcysten - skeletafwijkingen - putjes handpalmen en voetzolen - autosomaal dominante overerving - palmar pits enkele tot honderden minuscule puntjes in handpalmen of voetzolen |
Wat is xeroderma pigmentosum? | - kankersyndroom - reparatiestoornis in het excision repair van het DNA (herstel lichtschade) - autosomaal recessief - 7 typen, 8e variänt - lichtgevoeligheid, pigmentatie - multiple huidtumoren in zonbeschenen huid, vooral gelaat - diverse soorten huidkanker (BCC, PCC, melanoom) |
Wat is het Birth-Hogg-Dubé syndroom? | - kankersyndroom - zeldzame autosomaal dominant erfelijke aandoening waarbij multiple huidkleurige papeltjes ontstaan op het hoofd, nek, hals en bovenste gedeelte romp - rond de 20-30 jaar - tumortjes zijn benigne - 15-20% verhoogde kans op niertumoren, longcysten, pneumothorax |
Wat zijn dermatologische indicaties voor radiotherapie? | - huidkanker, met name BCC, PCC, melanoom, lymfoom en kaposisarcoom - palliatief bij grote tumoren, metastasen - na excisie keloïd - vroeger veel voor hemangiomen, wijnvlek, eczeem, pruritus ani, acne, wratten, etc. |
Welke huidafwijkingen kunnen er ontstaan door bestraling? | Acute reacties: - variërend van erytheem en schilfering tot necrose en ulceratie - verder: comedonen, haaruitval, droge huid - ontstaan in eerste drie maanden chronische reacties: - poikilodermie (combinatie van pigmentverschuiving, atrofie en teleangiëctasieën), radionecrose, botnecrose, secundaire maligniteit (vooral BCC), verminderd zweten - ontstaan na maanden tot jaren |
Wat is acute radiodermatitis? | - bij circa 95% van bestraalde patiënten - 4 graden van ernst - begint binnen enkele dagen na start - herstel begint 1-2 weken na bestraling - snel delende weefsels meest gevoelig (huid, slijmvlies) - behandeling: geen parfum, alcohol, alleen indifferente hydraterende crème, met vitamine E en aloë vera |
Welke kankersoorten kunnen er plaatsvinden op de plaats van radiotherapie? | - vooral BCC - soms ook PCC - ook diverse andere typen beschreven |
Welke benigne aandoeningen kunnen er ontstaan in een bestraald gebied? | - morfea (= circumscriptie sclerodermie) - lichen planus - bulleus pemfigoid - vitiligo |
Welke vragen zijn belangrijk voor dermatosen in bestraalde gebied? | - (laat) röntgeneffect? - maligniteit? - andere geïnduceerde dermatosen? |