| Zertarako erabiltzen da hormona antidiuretikoa? Zein da tratamednu ugariena? | Daibetses insipidarako Tratamednu ugariena: desmopresina |
| Oxitozina. Zertarako? erapilpen antzeko dutenak? | Erditze indukzioetan. Prostaglandinak. |
| Hazkuntza hormona. Zertarako? | Enanismo hipofisiarion |
| Somastotatina eta eratorriak (okreotida). Zertarako? | Akromegalian eta barize sofagikoek sortutatko hemorragietan |
| ACTH eta eratorriak (tretakosaktida). Zertarako? | Atrofia adrenalean |
| Gonadotropinak (FSH/LH). Zeintzuk dira prestakin analogoak? Zertarako balio dute? | HMG ETA HCG
Antzutasunerako eta lagunduiriko ernalketetan |
| Gonadotropienen aurkako efektuak? Eta ze mendikamnedu inhibitzen ditu gonaodtropinak? | Haurduntze multipleak eta hiperestimulazio obarikoa.
Danazol inhibitzen ditu gonaodtropinak |
| prolaktina sekrezioaren inhibitzaileak? | Bromokriptina, kabergolina |
| Hipopituitarismoa dagoenean ormonak eman e¡behar dira. Zeintzuk? | ADH, GH, tiroideoak, sexualak eta kortikoideak |
| Hipertiroidismoa tratatzeko farmako motak? | Tionamidak, ihibitzaile anionikoak eta b hartzailearen antagonistak. |
| Karbimazol, metimazol, propiltiourazilo. Zer dira? Kontrako efektuak? Kontraindikatua? TTOA luzea edo laburra? | Tionamidak. k.e.: buruko mina eta goragaleak. Kontraindikatuta: haurdunak eta bozio handiak. Tratamentu luzea ( urte bat) |
| Inhibitzaile anionikoak? Zeintzuk dira? | Yoduro I eta yoduro erradiakotiboa I131. |
| Zeertarako erabilzten da yoduro I? TTOA luzea edo laburra?Kontrako efektuak? | Krisi tirotoxikoetan eta tiroidektomia aurretik. Tratamentu laburra (15 egun). Kontrako efektuak: hipersentsibilitatea. |
| Zer da lugol? | Yoduro I emateko erabiltzen den soluzioa |
| Yoduro erradiaktiboaren kontrako efektua? | Hipotiroidismoa |
| B hartzailearen antagonistak krisi tirotoxikoetan erabiltzeko? | Atenolol eta propalol |
| Hipotiroidismoa tratatzeko bi farmakoak? Zein erabilzten da krisi larrietan? | Levotiroxina (eutirox), liotironina (hau erabilzten da krisi larrieatn) |
| Kaltzio mailak orekatzen dituztenak? | Parathormona (PTH), kaltzionina eta D bitamina (kaltzitriol) |
| Hipoparatiroidismoaren tratamendua? | D bitamina eta klloruro edo glukonato kaltzikoa |
| Hiperparatiroidismoaren tratamednua? | Fosfatoa, bisfosfonatoak eta kaltzitonina |
| fosfatoen kontrako efektuak? | fosfato pilaketa |
| Zer dira etidronatp disosikako, risedronato eta alendronato sodikoa. Zer dira? zeintzuk dira kontrako efetktuak? | Bisfosnatoak. k.e.: beheranzkoak, esofagitisak |
| Osteoporosiaren profilaxia tratamendua? | Difosfonatoak, kaltziotonina eta d bitamina |
| Osteoporosisaren tratamentua? | Teripatida |
| Ze estrogeno erabilzten dira terapeutikan?Zeintzuk dira estrogenoen indikazioak? | Estradiol, estriol, prestakin sintetikooak (etinilestradiol).
Menopausian, hipogonadismoan eta antisorgaillu bezala |
| Zeintzuk dira estrogenoen kontrako efektuak emakume menopausikoetan? | Buruko minak, ACV, bularrreko eta endometrioko minbizi arriskua areagotzen dute |
| Zeintzuk dira estrogenoen antagonistak? Zertarako erabilzten da bakoitza? | Klomifeno eta tamoxifeno.
Klomifeno: antzutasun kasuetan
Tamoxifeno: ugatz minbizien garapena atzeratzeko |
| Desorgestrel, gestodeno, levonorgestrel, drospirenona, medroxiprogesterona. Zer dira? Bidea? Naturala baino ipotentzia handiagoa edo txikiagoa? | Progestageno sintetikoak dira. A.b. eta potentzia handiagoa. |
| Progestagenoen indikazioak estrogenoekin erabiltzean?Eta bakarrik erabiltzean? Kontrako efektuak? | Estrogenoekin batera: sindrome menopausikoen, amenorrean, antisorgailu moduan.
Bakarrik: umetokiko hemorragia batzuetan, dismenoarrean
K.E.: goragale, gorakoak |
| Antisorgailu motak eta efektua | Motak: konbinatuak, gestagenoekin bakarrik eta berriak
- Obulazioa inhibitu
- Muhikortasun tubarikoa asaldatu
- Endometrioa aldatu
- Mukia eta ph aldatu |
| Konbinatuak. Motak. Zeinzen estrogeno eta progesterona kantitateak aldatzen dira zikloa imitatzeko? Zergati batzuetan ez dute efektu osoa (4 arrazoi)? | Monnofasikoak eta trifasikoak.
Trifasikoen konposizioa aldatzen doa.
Efektua gutxitzearen arrazoiak: ahaztea, gorakoak eta beherakoak, beste farmako batzuk eta 1.zikloa. |
| Konbinatuen kontrako efektuak? Kontraindikazioak? | Kontrako efektuak: pisu igotze txikia, goragaleak, tronboekin zerikusia duten asaldurak...
Kontraindikazioak: erretzaile, diabetikoak, HTA, obesitate eta arazo hepatikoak |
| Antisorgailuak progesteronarekin soilik. Zein da? Efektua? | Medroxiprogesterona. Efektua: cervix-eko mukia loditzen dute (ez dute obulazioa inhibitzen) |
| Antisorgailu berriak. Nola hartu behar dira? | 91 eguneko zikloak, era jarraituan.
Lehehngo 84 egunak: levonogestrel edo etinilestradiol
Azken 7 egunak: etinilestradiol |
| Larrialdizko kontrazepzioa. Farmakoak? | Levonogestrel, ulipristal eta mifepristona |
| Levonogestrel. Ekintza mekanismoa? Zer da Yuzpe metodoa? Cuantas horas despues se puede tomar? | Efektua: obulazioa ebitatzen dute, endometrioa aldatzen dute eta tronpetako garraioa zaildu.
Yuzpe: levonogestrel+ etinilestradiol
72h |
| Ulipristal. Orduak? Kontrako efektuak? | 120h geroago hartu daiteke. Kontrako efektuak: goragaleak, min abdominala, zefaleak, dismenorrea, zorabioak |
| Mifepristona. Emateko moduak?? | Soilik: larrialdizko kontrazepzioa (72h)
Abortu goztiarra: misoprostol-ekin 9 asteko epean |
| Sailakatu umetokiaren estimulanteak eta lasaigarriak:
Prostaglandinak, b adrenergikoak, oxitozinaren antagonistak oxitozina, zekale-ainoaren eratorriak. | Estimulanteak: oxitozina, zekale-ainoaren antagonistak, prostaglandinak
Lasaigarriak. b adrenergikoak eta oxitozinaren antagonistak |
| Oxitozina. Erabilpenak, kontrako efektuak. | Erabilpenak: Erditzearen laguntzailea, induzitzeko, hemorragiak prebenitzeko eta esne jariaketa hasteko
Kontrako efektak: umekiaren sufirmendua eta umetokiaren apurketa |
| Zekale-ainoaren eratorriak. Zein da? Erabilpena? | Ergotamina. Abortoa induzitzeko. OSO BOTERETSUA |
| Prostaglandinak. Zeintzuk? Noiz ez da heman behar? | PGE2, PGF2, dinoprost eta misoprostol. Hipertentsioan ez. |
| B adrenergikoak. Zein? Zertarako? Kontrako efektuak? | Ritodrina. erditze goiztiarraren mehatxua murriztea. Kontrako efektuak: dardarak, palpitazioak eta takikardiak. |
| Oxitozinaren antagonistak. Zein?Zertarako? Kontrako efektuak | Atosiban. Erditze goiztiarra atzeratzeko. Kontrako efektuak: goragaleak, hipotentsioa |
