| Waar bevindt zich de hypothalamus? | - we kunnen hem niet uitwendig voelen, want het zit achter de ogen en boven de hypofyse |
| Wat zijn endocriene hormoonproducenten? | - hypothalamus
- hypofyse
- schildklier
- bijnieren
- ovaria/testes
- bijschildkliertjes
- pancreas/alvleesklier |
| Leg uit wat de hypothalamus en de hypofyse doen | - de besturing van het hormonale systeem vanuit de hypothalamus verloopt een groot deel via de hypofyse
- aansturing voorkwab van de hypofyse gebeurt via bloedvaten
- achterkwab van hypofyse wordt aangestuurd door zenuwdraden van de hypothalamus
- rechtstreekse aansturing van bijniermerg waar de stresshormonen worden aangemaakt |
| Welke hormonen bevat de voorkwab/adenohypofyse? | - GH (groeihormoon)
- TSH (bijschildklier, T3/T4)
- ACTH (bijnierschors, cortisol)
- LH en FSH (ovarium/testes, progestagen/testosteron)
- MSH (melanocyten stimulerend hormoon)
- PRL (prolactine) |
| Welke hormonen bevat de achterkwab/neurohypofyse | - Oxytocine (baarmoedercontractie en productie melk/knuffelhormoon)
- ADH (watermetabolisme, opname natrium) |
| Wat is negatieve terugkoppeling? | - dit systeem kan de afgifte van hormonen naar behoefte stimuleren en remmen. de afgifte van het hormoon wordt geregeld door de hormoonspiegel in het bloed
- daling: stimulering afgifte
- stijging: remming afgifte |
| Welke hormonen scheidt het bijniermerg af? | - adrenaline
- noradrenaline |
| Welke hormonen scheidt het bijnierschors af? | - glucocorticosteroïden (o.a. cortisol) = steroïd hormoon
- mineralcorticosteroïden (o.a. aldosteron)
- geslachtshormonen (o.a. testosteron) |
| Wat is de werking van glucocorticosteroïden? | - ingrijpend effect eiwit en koolhydraatstofwisseling
- stimuleren de lever de omzetting van eiwitten en vetten in koolhydraten
- remming bindweefselvorming
- remming botvorming
- temperen ontstekingsreactie
- onderdrukken aanmaak lymfocyten |
| Wat gebeurt er als het bijnierschors te veel werkt? | - vetzucht (vet vooral op romp)
- een rond of 'vollemaans' gezicht
- spier/huidatrofie
- huidletsels, vooral blauwe plekken, acne, dunne huid
- striae
- diabetes mellitus |
| Waar wordt cortisol voor gebruikt? | - cortisol afgeleide medicijnen worden veel gebruikt in de geneeskunde
- in verband met ontstekingsremmend effect/immunosuppressief effect
- hydrocortison
- prednison
- triamcinolon
- dexamathason
- betamethason |
| Wat kunnen bijwerkingen zijn van cortisol afgeleide medicijnen? | - osteoporose
- bij langdurig gebruik niet acuut staken
- huidatrofie
- slechte wondgenezing
- diabetes mellitus |
| Wat zijn dermatocorticosteroïden? | - anti-inflammatoire
- antimitotisch
vaak toegepast bij:
- eczeem
- psoriasis
- lichen planus
- lichen sclerosus |
| Wat voor bijwerkingen hebben dermatocorticosteroïden op de huid? | - atrofie
- teleangiëctasieën
- striae
- dermatitis
- steroid acne
- tinea incognito
- systemisch? |
| Welke vier klasse dermatocorticosteroïden zijn er? | - klasse 1: hydrocortison
- klasse 2: triamcinolon
- klasse 3: betamathason
- klasse 4: betamethasondipropionaat |
| Wat zijn vrouwelijke geslachtshormonen? | - oestrogene hormonen: oestradiol
- gestagene hormonen: progesteron |
| Welke hormonen stimuleren de talgproductie en welke remmen? | stimuleren:
- testosteron
- androgenen
remmen:
- anti-androgenen
- oestrogenen |
| Wat zijn de effecten van een te snel werkende schildklier? | - gewichtsverlies ondanks gezonde eetlust
- moeheid
- snelle hartslagen/hartkloppingen
- trillen van de handen
- overgevoeligheid voor warmte
- overmatig transpireren
- warme, vochtige handen
- de persoon lijkt schrikkerig en bezorgd - diarree- soms ziekte van Graves Basedow |
| Wat zijn de effecten van een te langzaam werkende schildklier? | - moeheid, traagheid, kouwelijk zijn, gewichtstoename
- koude droge bleke huid
- onhandelbaar haar, haaruitval
- soms kan myxoedeem ontstaan, vocht in subcutane bindweefsel |
| Wat is melasma en hoe ontstaan het? | - een maculaire hyperpigmentatie in het gelaat
- zwangerschap
- ovariumcarcinoom
- het gebruik van orale anticonceptiva
- zon |
| Hoe melasma te behandelen? | - tretinoïne
- azelaic acid
- kojic acid
- corticosteroïden
- chemische peelings
- laser behandeling |
