Normatieve straftheorieën zijn o.a...

- theorie van vrije wil - sociale contract theorie - retributivisme (absolute theorie): straf als doen in zichzelf (vergelding) - utilitarisme (relatieve theorie): straf als middel tot sociaal doen (preventie) - verenigingstheorie: combinatie van retributivistische en utilitaristische starftheorieën let op het verschil tussen daad-strafrecht en dader-strafrecht